زمانی که چربی بدن را از دست می‌دهیم سلول چربی ( که از آن به نام ادیپوسامانه (adipocyte) نیز نام برده می‌شود ) نه جای دیگری می‌روند و نه این که به سمت سلول‌های عضلانی حرکت کرده تا در آن جا بسوزند. متاسفانه در همان جای خودشان یعنی زیر پوست شکم ، ران ، باسن ، بازو و … و البته یک لایه بالاتر از عضله باقی می‌مانند و به همین خاطر هم هست که مشاهده تفکیک عضلانی،وقتی درصد چربی بدن بالا است عملاً غیر ممکن است. چربی دقیقاً در سلول چربی سوخته نمی‌شود و میبایست از سلول چربی آزاد شود.
چربی به شکل تری گلسیرول (triglycerol) در داخل سلول چربی ذخیره می‌شود. براینکه چربی سوخته شود میبایست از سلول چربی آزاد شده و تحت یک رشته عملکردهای هورمونی و آنزیمی پیچیده قرار بگیرند. زمانی که سلول چربی برای این کار برانگیختن شد سلول چربی محتویات داخل خود را ( تری گلسیرول ) به شکل اسیدهای چرب آزاد EFAs رها کرده و به داخل جریان خون فرستاده و سپس از طریق جریان خون به بافت‌هایی که نیازمند انرژی هستند ارسال می‌گردد.
یک مرد بزرگ‌سال عادی به طور متوسط حدود شصت هزار تا یکصد هزار کالری ، انرژی را در سلول‌های چربی خود ذخیره کرده است. آن چه که باعث برانگیختن و آزاد سازی این اسیدهای چرب ذخیره شده از سلول‌های چربی می‌گردد خیلی ساده است.
وقتی بدن به انرژی نیاز پیدا می‌کند و به دلیل این که کمتر از انرژی مورد نیاز بدن به آن کالری رسانده شده است آن وقت است که بدن با آزاد سازی هورمون‌ها و آنزیم‌هایی که به سلول‌های چربی پیغام می‌فرستند که به جای حفظ و ذخیره چربی در داخل خود آنها را برای مصرف شدن آزاد سازند.
برای این که چربی ذخیره شده از سلول چربی آزاد گردد فرآیند هیدرو لیسیز ( hydrolysis ) و یا همان ( تجزیه چربی ) ملکول‌های تری گلسیرول را به گلسیرول و سه اسید چرب تقسیم می‌نماید.
چربی سوزی
یک هورمون مهم به نام،هورمون حساس لیپاز ( HSL ) به شکل کاتالیست در این واکنش شرکت می‌کند. چربی ذخیره شده( انرژی ) به صورت اسیدهای چرب آزاد به داخل جریان خون فرستاده می‌شود و از آن جا به سمت عضلاتی که نیازمند انرژی هستند شلیک می‌شوند.
همان طور که جریان خون در عضله فعال افزایش می‌یابد اسیدهای چرب بیشتری نیز برای تامین نیاز به آن ارسال می‌شوند. سپس یک هورمون مهم دیگر به نام لیپو پروتئین لیپاز( LPL ) به وارد شدن اسیدهای چرب آزاد به داخل میتوکندری ( اطاقک چربی سوز ) حاضر در سلول عضلانی کمک می‌کند و در آن جا اسیدهای چرب آزاد به منظور تولید انرژی سوزانده می‌شوند.اگر تا به حال با مبحث زیست شناسی سر و کار داشته‌اید حتماً اسم میتوکندری به گوش تان خورده است. میتوکندری یک اطاقک سلولی است که تولید انرژی در آن جا صورت می‌گیرد. زمانی که اسیدهای چرب آزاد از سلول‌های چربی رها می‌شوند، سلول چربی کوچک می‌شود( آب می‌رود )و به همین خاطر است که وقتی چربی از دست می‌دهید ماهیچه‌تربه نظر می‌رسید. یک سلول چربی کوچک و یا خالی تمام آن چیزی است که یک فرد برای ماهیچه‌ای شدن میبایست به دنبال آن باشد.
پیش‌تر باور بر این بودکه سلول‌های چربی پس از بزرگ‌سالی افزایش نمی‌یابد و تنها اندازه سلول‌های چربی افزایش و یا کاهش می‌یابد. ولی حالا خوب می‌دانیم که سلول‌های چربی قادر هستند،هم افزایش سایز ( هایپرتروفی ) و هم افزایش شمارگان ( هایپر پلاژیا ) بدهند و این احتمال افزایش تعداد سلول‌های چربی در مراحلی مشخصی از طول عمر آدمی و در شرایط خاصی وجود دارد که عبارتنداز :
۱- در اواخر دوران کودکی و ابتلای بلوغ
۲- در دوران حاملگی
۳- در دوران بزرگ‌سالی و زمانی که افزایش وزن بسیار زیاد صورت بگیرد
بعضی از افراد به صورت ژنتیکی مستعد داشتن سلول‌های چربی بیشتر در قیاس با سایرین هستند. زن‌ها نیز دارای سلول‌های چربی بیشتری در قیاس با مردها هستند. یک نوزاد تقریباً حدود ۵ تا ۶ میلیارد سلول چربی دارد. این تعداد در دوران کودکی و بلوغ ( حدود ۱۴ سالگی برای پسران و ۱۲ سالگی برای دختران ) افزایش می‌یابد و یک برزگ‌سال با بدن سالم و ترکیب بدنی نرمال حدود ۲۵ تا ۳۰ میلیارد سلول چربی در بدنش دارد. یک فرد بزرگ‌سال چاق معمولی حدود ۷۵ میلیارد سلول چربی دارد. در صورتی که در چاق‌های مفرط این تعداد حتی به ۲۵۰ تا ۳۰۰ میلیارد نیز می‌رسد.
اندازه میانگین ( وزن ) یک سلول چربی در یک فرد بزرگ‌سال حدود ۶/۰ میکروگرم است . البته این مقدار می‌تواند از ۲/۰ تا ۹/۰ میکروگرم تغییر کند. سایز سلول چربی یک فرد چاق می‌تواند تا ۳ برابر بزرگ‌تر از سلول چربی یک فرد معمولی باشد.
به خاطر داشته باشید که چربی بدن اساساً یک منبع ذخیره انرژی است و سلول‌های چربی نیز شبیه به مخازن ذخیره این انرژی هستند. بر خلاف مخازن سوخت خودرو که در یک ابعاد ثابت طراحی شده. مخازن سوخت آدمی ( یا همان سلول‌های چربی ) بسته به این که چقدر پُر شوند خاصیت انبساط و انقباض دارند.
یک بادکنک باد نشده را در نظر بگیرید : چه می‌بینید یک تکه پلاستیک با خاصیت کشانی که تقریباً به اندازه یک انگشت است. حال وقتی آن را با هوا باد می‌کنید می‌تواند تا ۱۰ الی ۱۲ برابر سایز قبلی‌اش بزرگ شود. این دقیقاً همان اتفاقی است که برای سلول‌های چربی رخ می‌دهند. زمان شروع ،آنها تقریباً به مثابه یک مخزن خالی مانند ( یعنی زمانی که ماهیچه‌ای و لاغر اندام هستید ) هنگامی که انرژی دریافتی از میزان مورد نیاز بدن بیشتر شود،سلول‌های چربی شروع به پر شدن و باد کردن می‌نمایند. دقیقاً مثل همان بادکنک.
بنابراین در واقع سلول‌های چربی از دست نمی‌روند و اتفاقی که برای آنها رخ می‌دهد این است که این سلول‌ها از داخل خالی می‌شوند.
نتیجه گیری :
۱- کالری : میزان کالری به صورت یک سیگنال به بدن پیغام می‌فرستد که با آزاد سازی ادی پوز از سلول‌های چربی درصدد مرتفع ساختن کسری انرژی برآید. بنابراین میبایست بیش از آن چه می‌خورید کالری بسوزانید.
۲- کاستن از کالری دریافتی : روند کاستن از کالری مورد نیازتان را به صورت تدریجی و آرام آرام انجام دهید . گرسنگی دادن به بدن در ابتدا کاهش وزن و یا چربی سوز ی سریع خواهد داشت. ولی در دراز مدت به هیچ وجه کارائی ندارد به دلیل این که میزان فعالیت آنزیم‌های چربی سوز را که باعث آزاد سازی چربی از سلول چربی می‌شوند را کاهش می‌دهد. برای پیش‌گیری از وارد شدن بدن به شرایط قحطی و کاستن سرعت سوخت و ساز بدن میبایست از رژیم گرفتن‌های ضربتی و سنگین پرهیز کرده و در عوض با رژیم گرفتن‌های اصولی و برنامه‌ریزی شده درصدد کاستن از چربی بدن برآیید.
۳- کنترل وزن‌تان را از همین حالادر دست بگیرید : اگر در حال اضافه کردن وزن هستید و این روند افزایش از کنترل‌تان خارج شده همین حالا تصمیم به متوقف کردن آن بگیرید. چون که این احتمال وجود دارد که سلول‌های چربی‌تان شروع به تکثیر کرده باشند و بدین ترتیب روند چربی سوزی را در آینده برایتان به مراتب دشوارتر سازند.
۴- اگر قبلاً کاهش وزن و یا چربی سوز ی داده‌اید : پس میبایست برای همیشه سخت کوش باقی بمانید. چون که سلول‌های چربی از بین نرفته‌اند ، بلکه فقط خالی شده و آب رفته‌اند. تناسب اندام یک برنامه ۱۲ هفته‌ای نیست که از آن یک گواهینامه بگیرید بلکه یک شیوه زندگی است. پس اگر می‌خواهید ماهیچه ی و لاغر اندام باقی بمانید میبایست غذاهای سالم را انتخاب کرده و به اندازه نیاز از آنها مصرف کنید و فعالیت بدنی را بعنوان بخشی از زندگی روزمره خود در آورید.
۵- ژنتیک : شاید از ژنتیک بتوان به عنوان یک فاکتور جزئی نام برد که امکان کنترل آن در زمان تولد برای ما وجود ندارد. ولی در عوض بر روی یکسری فاکتورهایی از قبیل تعیین میزان چربی ذخیره شده در بدن ، شیوه زندگی ، ورزش ، تغذیه و رژیم و شرایط روحی روانی کنترل داریم.
ژنتیک را نمی توان مقصر شمردو برای عادات گذشته نیز نبایست عذرتراشی کرد. بلکه شرایط حال را نمی‌توان برتابید. بنابراین یا باید غدر و دلیل بیاورید و یا نتیجه بگیرید َراهی برای حضور هر دو وجود ندارد.
پس به دانش‌تان در ارتباط با رژیم گرفتن ، تغذیه و رژیم ، تمرین ( ورزش – باشگاه – بدنسازی – بدن سازی – فیتنس ) و … بیفزایید. تا با گام‌های استوارتر راه خود را به سوی داشتن بدنی متناسب و ماهیچه‌ای هموارد سازید.
